SABAHATTİN ALİ-ALİYE ALİ

Sabahattin Ali ve Aliye Ali’nin aşkı, Türk edebiyatının en dokunaklı ve samimi ilişkilerinden biri olarak kabul edilir. Sabahattin Ali, 1935 yılında Aliye Hanım ile evlendi ve bu evlilikten Filiz Ali adında bir kızları oldu. 

Bu aşk, Sabahattin Ali’nin mektuplarında ve eserlerinde derin izler bırakmıştır. Özellikle "Canım Aliye, Ruhum Filiz" adlı kitap, Sabahattin Ali’nin 1935-1948 yılları arasında eşi Aliye Hanım ve kızı Filiz Ali’ye yazdığı mektupları içerir. Bu mektuplarda, Sabahattin Ali’nin özlem, sevgi ve bağlılık duyguları açıkça görülür. Onun için Aliye Hanım, karanlık hayatına doğan bir umut ışığı*gibiydi. Bir mektubunda şöyle yazmıştır:

"Sen bu karanlık ömrümün içine bir sevinç ışığı gibi, kurumaya yüz tutan ekinlere can veren bir nisan yağmuru gibi birdenbire geldin."  

Sabahattin Ali, Aliye Hanım ile birlikte huzurlu bir yaşam kurmayı hayal ediyordu. Ancak hayatındaki siyasi ve ekonomik zorluklar, bu mutluluğu gölgeledi. 1948’de trajik bir şekilde öldürülmesi, bu aşkı yarım bıraktı. 

Sabahattin Ali (1907-1948), Türk edebiyatının önemli isimlerinden, öykücü, romancı, şair ve çevirmendir. Cumhuriyet dönemi yazarlarından olup, eserlerinde toplumsal gerçekçilik akımının etkileri görülür. Yalın ve anlaşılır diliyle Anadolu insanının yaşamını, sosyal sorunlarını ve bireysel dramlarını güçlü bir şekilde ele almıştır.

Hayatı:

• 25 Şubat 1907'de Edirne Vilayeti'nin Gümülcine Sancağı'na bağlı Eğridere'de doğdu.
• İlköğrenimini farklı şehirlerde tamamladıktan sonra İstanbul Muallim Mektebi'nden mezun oldu.
• Öğretmenlik yaptığı dönemlerde Almanya'da iki yıl kalarak Almanca öğrendi.
• Türkiye'ye döndükten sonra çeşitli devlet kurumlarında görev aldı.
• Hakkındaki davalar nedeniyle cezaevine girdi.
• 2 Nisan 1948'de Bulgaristan'a kaçma girişimi sırasında öldürüldü.

Edebi Kişiliği ve Eserleri:

Sabahattin Ali, Türk hikâyeciliğinde Orhan Kemal, Yaşar Kemal, Kemal Tahir gibi isimleri etkileyen bir öncüdür. Eserlerinde genellikle bireysel temalar, aile, aşk, intihar, iletişimsizlik ve yalnızlık gibi konuları işler. Romanlarının ana karakterleri genellikle bulundukları çevreye uyum sağlayamayan kişilerdir.

En bilinen romanları arasında "Kuyucaklı Yusuf", "İçimizdeki Şeytan" ve "Kürk Mantolu Madonna" yer alır. Öyküleri ise "Değirmen", "Yeni Dünya", "Sırça Köşk", "Kağnı" ve "Ses" gibi kitaplarda toplanmıştır.

Şiirleri:

Sabahattin Ali, roman ve öykülerinin yanı sıra şiirler de kaleme almıştır. Şiirlerinde genellikle hece ölçüsünü kullanmış, az da olsa divan şiiri geleneklerini yansıtan eserleri de bulunmaktadır. Şiirlerinin birçoğu bestelenmiş ve geniş kitleler tarafından sevilmiştir.

En bilinen ve bestelenen şiirlerinden bazıları şunlardır:

• Aldırma Gönül (Hapishane Şarkısı V): "Başın öne eğilmesin, Aldırma gönül, aldırma" dizeleriyle başlayan ve Edip Akbayram gibi sanatçılar tarafından bestelenen en ünlü şiirlerinden biridir.
• Leylim Ley: Zülfü Livaneli tarafından bestelenerek geniş bir kitleye ulaşan, gurbet temasını işleyen duygu yüklü bir şiirdir.
• Dağlar: "Benim meskenim dağlardır" nakaratıyla bilinen ve doğa sevgisini, özgürlük arayışını anlatan şiirlerinden biridir.

Sabahattin Ali, hem edebiyatımızdaki eserleriyle hem de trajik yaşam öyküsüyle Türk edebiyatının unutulmaz isimleri arasında yer almaktadır.